Na czym polega transport multimodalny?
Baza Wiedzy
Transport multimodalny określany mianem transportu łączonego to chętnie wykorzystywana forma transportowania towarów. Dotyczy ona użycia co najmniej dwóch różnych gałęzi transportu do przewozu ładunków, z miejsca nadania do miejsca docelowego. Transport multimodalny umożliwia optymalizację kosztów przewiezienia towaru na dużych odległościach. Jego zaletą jest elastyczność i możliwość ograniczenia śladu węglowego. Czym się charakteryzuje transport multimodalny i co warto o nim wiedzieć? Zapraszamy do lektury.
Czym jest transport multimodalny? Definicja
Jak brzmi definicja transportu multimodalnego? Otóż termin ten oznacza przewóz osób lub towarów przy użyciu co najmniej dwóch, albo większej ilości rodzajów transportu. Transport ten przewiduje możliwość zmiany jednostki transportowej. Przewozy multimodalne są chętnie wykorzystywanym rozwiązaniem w międzynarodowych przewozach jednostek ładunkowych. W jego przypadku następuje bezpośrednia dostawa ładunków od nadawcy do odbiorcy.
W całym procesie wykorzystuje się zunifikowane jednostki ładunkowe takie jak: kontenery, nadwozia wymienne, czy naczepy siodłowe. W międzynarodowym transporcie multimodalnym towarów stosuje się takie środki transportu jak: statek morski czy śródlądowy, wagon kolejowy, samochód ciężarowy. Najważniejszy dokument dla transportu multimodalnego to „FIATA Multimodal Transport”. Dokument powstał w latach 90-tych, co znacznie ułatwiło importerom i eksporterom całą procedurę przewozu.
Rodzaje transportu multimodalnego
Transport multimodalny obejmuje kilka różnych rodzajów, wśród których możemy wymienić transport intermodalny, kombinowany, bimodalny czy bilateralny.
Transport intermodalny
Transport intermodalny jest to przewóz z użyciem co najmniej dwóch różnych środków transportu, ale w jednej jednostce ładunkowej. Wspomnianą jednostką ładunkową może być kontener czy nadwozie wymienne. Nie dochodzi w nim do przeładunku w zmieniających się gałęziach transportu, na całej trasie. Czym charakteryzuje się taki przewóz? Musi on wykorzystywać minimum dwie gałęzie transportu, na podstawie jednej umowy o przewóz. Ponadto tylko jeden wykonawca odpowiada za przebieg dostawy towaru. Rozwiązanie to obejmuje przewozy kontenerowe, kolejowe, samochodowe, promowe morskie czy transport morski i rzeczny.
Transport kombinowany
Formą transportu intermodalnego jest transport kombinowany, określany także jako mieszany. Przewóz kombinowany jest to transport towarów z wykorzystaniem dwóch lub więcej rodzajów transportu. Co ważne, jednostka ładunkowa przewożona jest z użyciem żeglugi śródlądowej, drogi morskiej, drogi przybrzeżnej czy transportu kolejowego na całej trasie do pokonania. Dowóz od nadawcy i odwóz do odbiorcy odbywa się przy wykorzystaniu transportu samochodowego. Formę tą można podzielić biorąc pod uwagę obecność kierowcy na towarzyszący (z kierowcą) i nietowarzyszący (bez kierowcy).
Transport bimodalny
Transport bimodalny uznawany jest za rodzaj transportu intermodalnego. Dotyczy on przewozu towarów przy użyciu dwóch gałęzi transportowych. Ładunek transportowany jest samochodami czy koleją, bez potrzeby przeładunku. Stosuje się w nim specjalne naczepy o odpowiedniej wytrzymałości, odporności i sztywności. Warto dodać, że jednostki używane w tym transporcie muszą posiadać adapter, dwa zestawy kołowe oraz układ hamulcowy.
Transport bilateralny
Transport bilateralny jest to przewóz drogowy towarów odbywający się między naszym krajem, aż do miejsca przeznaczenia położonego w innym kraju. Kluczowym elementem w tej formie przewozu jest licencja na transport międzynarodowy osób oraz rzeczy.
Zalety transportu multimodalnego
Multimodalny transport niesie ze sobą wiele korzyści, zarówno dla firm, jak i środowiska. Najważniejszą zaletą transportu multimodalnego jest możliwość optymalizacji kosztów. Za jego pomocą można dostosować efektywne środki transportu w poszczególnych częściach trasy, co oznacza realne oszczędności dla przedsiębiorstwa. Do innych korzyści możemy zaliczyć zwiększenie efektywności logistycznej czy globalną dostępność. Warto dodać, że transport multimodalny to także redukcja emisji CO2, jak i mniejsze obciążenie infrastruktury transportowej.
Operator w transporcie multimodalnym
Operator jest niesłychanie istotną częścią systemu transportu multimodalnego. Poprzez podpisanie umowy bierze on odpowiedzialność za ryzyko uszkodzenia towarów, ich kompletność, czy problemy transportowe. Może być nim logistyk, przewoźnik drogą samochodową, morską, powietrzną albo spedytor. Operatorów można podzielić na tych bezpośrednich czy pośrednich. Co ważne, mogą oni również podpisywać umowy z innymi przewoźnikami, co wpłynie na jakość świadczonych usług.
Wyzwania w transporcie multimodalnym
Transport multimodalny w Europie napotyka na wiele wyzwań, które wynikają z różnych cech poszczególnych środków transportu. Na kontynencie europejskim transport drogowy jest nadal najczęściej wybieraną gałęzią transportu ze względu na jego szybkość i elastyczność. To zasługa dobrze rozwiniętej sieci dróg oraz relatywnie niewielkich odległości. Kolej, choć bardziej ekologiczna pod względem emisji CO2, zwłaszcza w porównaniu do transportu drogowego opartego na silnikach diesla, boryka się z ograniczeniami w zakresie elastyczności. Priorytetem kolei są przewozy pasażerskie, co utrudnia dostosowanie się do dynamicznych potrzeb logistycznych, zwłaszcza w kontekście terminów załadunku i rozładunku.
Kolejnym istotnym wyzwaniem dla transportu intermodalnego są przeładunki, które często zależą od warunków pogodowych, zwłaszcza w portach morskich. Opóźnienia związane z niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi mogą wydłużyć czas realizacji przewozów. Dlatego intermodalne rozwiązania są najczęściej stosowane do przewozu towarów, które nie wymagają precyzyjnie określonego czasu dostawy.
Ciekawostką jest, że trasa z Alicante w Hiszpanii do Helsingborga w Szwecji (około 2 800 km) może być pokonana ciężarówką z pojedynczą obsadą w około 4 dni, co świadczy o efektywności transportu drogowego na długich dystansach europejskich.
Pomimo licznych wyzwań, transport multimodalny jest chętnie wybieranym rozwiązaniem, które ma z pewnością przyszłość. Dzięki niemu możliwy jest bardziej efektywny oraz zrównoważony przewóz ładunków po całym świecie.