System SENT – czym jest system rejestracji i monitorowania przewozu towarów?
Baza Wiedzy
SENT, czyli inaczej System Elektronicznego Nadzoru Transportu, to narzędzie służące do rejestrowania oraz monitorowania przewozu towarów takich jak m.in. oleje, rozpuszczalniki, skażone alkohole, paliwa silnikowe, biodesel, a także oleje roślinne i susz tytoniowy. W poniższym artykule opiszemy, czym on jest, jak działa, a także jakie są podstawy prawne jego wprowadzenia.
Czym jest SENT - do czego służy?
Każda firma, która zajmuje się przewozem tzw. towarów wrażliwych, powinna zgłosić ten fakt do rejestru SENT. Przepis ten jest obligowany odrębną ustawą, która określa m.in. kody CN towarów, które należy monitorować. Nieprzestrzeganie tego zalecenia wiąże się z wysoką karą finansową, której wysokość może wynieść nawet 20 tysięcy złotych.
Co ciekawe, od 12 stycznia 2024 zaczęło obowiązywać rozporządzenie Ministra Finansów z 9 października 2023 r, które wprowadziło bazę towarów i ładunków, podlegających monitorowaniu nawet wtedy, gdy ich przewóz rozpoczyna się na terenie Polski. Zgodnie z nowymi przepisami, aż 11 różnych odpadów będzie objętych SENT-em.
Jak działa SENT i w jaki sposób monitoruje obrót i przewóz towaru?
System SENT jest dostępny przez e-Przewóz, na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC). Dostęp do konta może mieć wyłącznie osoba fizyczna, która - np. będąc pracownikiem firmy - posiada stosowną autoryzację. Firmy, które wysyłają lub odbierają ładunki i w związku z tym mogą wysyłać oraz aktualizować zgłoszenia, powinny posiadać zaawansowany dostęp do konta.
W tym celu należy:
- założyć konto na PUESC,
- zarejestrować osobę fizyczną poprzez podanie jej danych osobowych,
- zarejestrować podmiot (firmę),
- zarejestrować reprezentację, czyli upoważnienie do tego, aby dana osoba mogła wysyłać lub aktualizować zgłoszenia.
Z kolei firmy, których pracownicy jedynie wysyłają, uzupełniają, bądź też aktualizują zgłoszenia, są uprawnione do posiadania konta w PUESC na zasadach podstawowego dostępu. Wiąże się to wyłącznie z koniecznością założenia tego konta w systemie monitorowania przewozów.
System monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów - jakie towary obejmuje rejestr?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, monitoringiem objęte są towary wrażliwe, czyli ładunki zawierające:
- oleje,
- rozpuszczalniki,
- skażone alkohole,
- paliwa silnikowe,
- rozcieńczalniki,
- biodesel,
- paliwa opałowe zawierające oleje roślinne,
- susz tytoniowy.
Listę tą uzupełniają produkty lecznicze, a także wyroby medyczne i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia. Zgodnie z opisaną wcześniej aktualizacją rozporządzenia, do listy dodano 11 różnych odpadów, których masa brutto przesyłki wynosi co najmniej 1 tonę, a objętość 1 metr sześcienny. Mowa tu m.in. o odpadach farb i lakierów, zmywaczach, zawiesinach, farbach drukarskich itp. W skład listy wchodzą również szlamy zawierające kleje i odpady zawierające rozpuszczalniki organiczne.
Co powinno zawierać zgłoszenie do systemu monitorowania SENT?
Zgodnie z ustawą każdy powyższy towar jest objęty zgłoszeniem SENT. Żeby zgłosić ładunek w systemie monitorowania drogowego przewozu towarów, należy zalogować się do PUESC, a następnie wybrać odpowiednią usługę w menu „Przewóz towarów objętych monitorowaniem (SENT)” Następnie wybieramy odpowiedni formularz, w którym będziemy zapisywać wszystkie niezbędne dane.
Zgłoszenie przewozu towarów oraz obrotu paliwami musi zawierać dane na temat:
- podmiotu wysyłającego
- podmiotu odbierającego,
- towaru,
- trasy przewozu z uwzględnieniem miejsca załadunku i dostawy towaru,
- daty wyjazdu z Polski - jeśli towar ma opuścić kraj.
Po wypełnieniu wszystkich pól należy przesłać formularz. Następnie system wygeneruje numer SENT oraz 3 klucze, dla:
- wysyłającego,
- odbierającego,
- przewoźnika.
Następnie podmiot dokonujący zgłoszenia przekazuje ww. numer przewoźnikowi oraz podmiotowi odbierającemu, jeśli ma miejsce transport w obrębie Polski. Resztę zgłoszenia uzupełnia przewoźnik, który wprowadza swoje dane, numer rejestracyjny pojazdu, a także dane licencji i daty transportu (datę rozpoczęcia przewozu j jego zakończenia). Zgodnie z ustawą, po uzyskaniu potwierdzenia, przewoźnik może rozpocząć transport ładunku.
W przypadku przewozu krajowego ustawa obliguje do uzupełnienia danych również stronę odbierającą, która zamyka zgłoszenie, poświadczając odbiór towaru i podając datę jego dostarczenia.
Uwaga! Jeśli przewóz towarów odbywa się spoza Polski (z UE lub państwa trzeciego), ustawa przewiduje, że podmiot odbierający powinien:
- przesłać zgłoszenie do SENT,
- uzyskać nr. referencyjny,
- przekazać nr. referencyjny dla przewoźnika.
Jeśli odbiór jest poza terenem Polski, o zakończeniu przewozu towarów wrażliwych informuje przewoźnik, wypełniając odpowiednie pola w systemie.
Obowiązek rejestracji w systemie SENT od 1 listopada 2024 r. dotyczy także przewoźników, którzy nie mają siedziby w państwie członkowskim UE, Szwajcarii lub państwie członkowskim EFTA, a od 1 stycznia 2025 r. przewoźników z innych państw członkowskich UE, Szwajcarii lub państw członkowskich EFTA. , które wykonują na terenie Polski przewóz drogowy do lub z państwa spoza UE na podstawie zezwolenia wymaganego przepisami umowy międzynarodowej wiążącej Polskę i to państwo.
Użyteczne linki: